„Harcerski Ruch Młodzieży o Honorowe Obywatelstwo Fromborka Miasta Mikołaja Kopernika – Operacja 1001-Frombork.” - tak brzmiała pełna nazwa akcji, w trakcie której młodzież odbudowywała zniszczony po II wojnie światowej Frombork. W akcji brała udział młodzież zarówno zrzeszona w Związku Harcerstwa Polskiego, jak i spoza organizacji.
„Pomysł na ogólnopolską operację zrodził się w Głównej Kwaterze ZHP, gdy harcerstwo weszło do szkół zawodowych. Na szczeblu krajowym toczyły się dyskusje, jak wykorzystać aktywność i umiejętności fachowe tych harcerzy dla organizacji i samych druhów. Założenia programowe opracowali Mieczysław Siemieński, potem znany dziennikarz, oraz Ireneusz Sekuła, późniejszy minister i wicepremier w rządzie Mieczysława Rakowskiego. Chodziło o to, żeby była to akcja na skalę ogólnopolską, o dużym wydźwięku społecznym, szlachetnym celu, jednocześnie przydatna, przynosząca konkretne, wymierne rezultaty. Zdecydowano się na odbudowę jednego ze zniszczonych w czasie wojny miast polskich. Wybór padł na Frombork, w 80% zrujnowany podczas walk Armii Czerwonej z Niemcami.” - możemy przeczytać w Tygodniku Przegląd.
W sierpniu 1966 r. na fromborskim rynku ze spychacza wysiadł Ireneusz Sekuła (późniejszy polityk, wówczas kierownik akcji z ramienia Głównej Kwatery ZHP). Była przemowa, a potem harcerze wzięli się do pracy. W sumie odbyło się osiem trzytygodniowych turnusów w trakcie wakacji, podczas których budowano m.in. chodniki, urządzano park miejski, harcerze pomagali przy budowie bloków mieszkalnych. Pojedyncze obozy odbywały się także wiosną i jesienią, poza okresem wakacyjnym. Bez cienia przesady można określić, że Frombork bez harcerskiej akcji nie byłby tym miasteczkiem, które znamy dziś.
W operacji wzięło udział ok. 40 tys. młodzieży. Blisko 3 tysiące z nich otrzymało tytuł Honorowego Obywatela Fromborka.
„Na podstawie porozumienia Związku Zakładów Doskonalenia Zawodowego z Kwaterą Główną ZHP W Warszawie, Szkoła Zawodowa ZDZ w Słupsku została organizatorem obozów harcerskich w ramach operacji 1001- Frombork. Głównym organizatorem naszych obozów został mgr. Wiesław Święch - hm. dyrektor słupskiej szkoły. W turnusach letnich Operacji 1001 braliśmy udział od 1969. Jako nauczyciel przedmiotów zawodowych i opiekun drużyny harcerskiej byłem odpowiedzialny za część kwatermistrzowską. W ramach Operacji 1001-Frombork obóz nasz stacjonował 3 lata w lasku przy ulicy Zielonej i 2 lata nad strumykiem w Narusy. Mój udział w akcji letniej-69 rozpocząłem funkcją oboźnego, by w następnych latach 70-73 pełnić funkcję komendanta Zgrupowania na jednym z turnusów.” - wspomina dh Antoni Roch Toporowski, jeden z uczestników operacji na łamach wydanej przez siebie broszurki „Frombork. Gród Kopernika. Miasto Harcerzy”.
„Przez 7 lat w okresie wakacji harcerze ze szkół budowlanych pracowali przy odbudowie miasta. Obok nich zespoły harcerskie ze szkół innych resortów prowadziły usługi gastronomiczne, hotelarskie, medyczne, łączności, ślusarskie, stolarskie, radiowo-telewizyjne. Z koncertami występowały harcerskie zespoły artystyczne. Wiosną dbali o zieleń harcerze ze szkół leśnych. Wszystkie te działania służyły miastu, jego mieszkańcom oraz turystom.” - możemy przeczytać na stronie internetowej Chorągwi Warmińsko – Mazurskiej ZHP.
W piątek (11 sierpnia) we Fromborku odbędą się obchody 50-lecia „Operacji Frombork 1001”.
Program wydarzenia
11 sierpnia
Od godz. 11:00 - otwarcie recepcji Zlotu, zakwaterowanie uczestników, spotkania i spacery po Fromborku
12 sierpnia
10:00 – 13:00 - uroczystości na Bulwarze Harcerskim we Fromborku -
Uroczysty apel z udziałem Gości i przedstawicieli Władz regionu,
- otwarcie Bulwaru,
- złożenie kwiatów pod pomnikiem Mikołaja Kopernika,
- pamiątkowe zdjęcie uczestników
14:30 – 16:30 – konferencja: historia Operacji Frombork 1001
16:30 – 19:00 - koncerty i występy artystyczne, pokaz lotniczy
19:00 - ognisko z kolacją
13 sierpnia
- apel kończący
- msza i koncert organowy