Dawno temu w Elblągu... odsłonięto pomnik Schichaua

7
18.11.2023
Dawno temu w Elblągu... odsłonięto pomnik Schichaua
Pomnik Schichaua
Prace przy pomniku Schichaua, który zostanie odsłonięty już w niedzielę przed południem, 18 listopada, są już na ukończeniu. Wczoraj przez krótką chwilę można było go zobaczyć, jak stoi na zewnątrz. Mogliśmy się wtedy przekonać, że będzie on wspaniałą ozdobą placu, na którym zostanie wzniesiony. Prace przygotowawcze zostały już całkowicie zakończone. Obecnie zrównywany i otaczany płotem jest plac wokół pomnika – o tym pisała elbląska prasa w listopadzie 1900 roku. Przeczytaj, o czym jeszcze pisano.

Nauczyciel Müller opuszcza Elbląg

Nauczyciel Müller z Piątej Szkoły dla Dziewcząt został wybrany przez gdański magistrat do objęcia stanowiska nauczycielskiego we Wrzeszczu* (niem. Langfuhr). Nauczyciel obejmie posadę w tamtejszej szkole dla chłopców, którą zarządza rektor Adler, przewodniczący Zachodniopruskiego Prowincjonalnego Stowarzyszenia Nauczycieli. 1 kwietnia następnego roku minie 17 lat, odkąd pan Müller rozpoczął swoją karierę zawodową w zawodzie pedagoga, z czego 14,5 roku spędził w Elblągu. Przez wiele lat należał do zarządu Elbląskiego Stowarzyszenia Nauczycieli i pełnił tam rolę skarbnika i drugiego przewodniczącego oraz odniósł wielkie zasługi na rzecz stowarzyszenia poprzez wykłady, jakie wygłaszał oraz udział we wszystkich sprawach podejmowanych przez stowarzyszenie. Miasto straci zasłużonego pedagoga (AZ, wtorek, 13.11.1900 r.).

 

Nietypowy podarunek

Wielkie zdziwienie przeżyła niedawno zamieszkała przy ulicy Niskiej (niem. Niederstraße) żona pracującego w fabryce rzemieślnika, gdy po krótkiej nieobecności w domu przyszła do niego i zobaczyła leżące na łóżku kilkudniowe niemowlę. Mieszkanie pozostawiła otwarte. Niemniej zdziwiony był mąż po powrocie z pracy. Dziecko trafiło pod opiekę policji, ponieważ małżeństwo nie chciało wziąć pod opiekę krzyczącego berbecia. Trwają poszukiwania za osobą, która zostawiła parze tak niecodzienny podarek (AZ, wtorek, 13.11.1900 r.).

 

50 lat w zawodzie

Dziś radca sądowy Horn świętował 50-lecie pracy zawodowej. Z tej okazji do jubilata spłynęło od kolegów, przyjaciół i znajomych wiele dowodów uznania dla jego pracy oraz gratulacje. Otrzymał on wiele pisemnych gratulacji, które spłynęły do niego też w postaci telegramów. W ciągu dnia pojawiła się u niego delegacja sędziów z tutejszego sądu krajowego i rejonowego, by osobiście przekazać jubilatowi życzenia. […] Z ramienia magistratu pojawił się nadburmistrz Elditt i burmistrz Sausse. W imieniu rady miejskiej z gratulacjami do swojego oddanego zwierzchnika pospieszyło biuro rady. Życzymy zacnemu jubilatowi, by jeszcze przez długie lata mógł czynić swoją powinność (AZ, środa, 14.11.1900 r.).

 

Chciał okraść sklep z cygarami

W poniedziałkowe popołudnie na kradzieży złapany został parobek Lemke z Pruppendorf. Kupował on tego dnia w sklepie z cygarami C.F. Krause jakiś drobiazg, przy okazji kradnąc ponad 50 sztuk cygar. Gdy chciał się oddalić, papierosy mu wypadły, a on w jednej chwili rozpłynął się w powietrzu (AZ, środa, 14.11.1900 r.).

 

Ze spraw sądu ławniczego

Robotnicy Joraschkewitz i Dost próbowali uniknąć obowiązku służby wojskowej. Ich pobyt jest jeszcze nieznany. Mężczyźni zostali skazani na 160 marek grzywny lub 32 dni więzienia.

W niezbyt dobrych stosunkach ze swoimi najemcami żyje właściciel ziemski Junker z miejscowości Szkopy (niem. Aschbuden). 21 lipca bieżącego roku Neumann junior, których rodzice mieszkają u Junkera, zawoził pasierba Junkera do domu. Wtedy to Junker pokłócił się z Neumannem juniorem, który miał pobić właściciela ziemskiego. Nagle pojawili się rodzice Neumanna, którzy również ruszyli z pięściami na Junkera. Pani Neumann okładała go kijem. Młody Neumann zbił kilka okien. Oskarżony Junker zadał staremu Neumannowi kilka ciosów nożem. Jednak nie przyznaje się do tego czynu. Zebrane dowody świadczą jednak przeciwko niemu. Prokurator wnioskował o karę jednego roku pozbawienia wolności dla Junkera, dwa miesiące dla Neumanna seniora, trzy miesiące dla żony Neumanna, a dla Neumanna juniora sześć tygodni. Sąd wymierzył następujące kary: Neumann senior został skazany na dwa tygodnie więzienia, jego żona na miesiąc, Neumann junior na sześć tygodni, a Junker na sześć miesięcy (AZ, środa, 14.11.1900 r.).

 

* dość nietypowa dla dzisiejszego odbiorcy nazwa Wrzeszcz jest przekształconą formą dawniejszej nazwy pochodzenia topograficznego: Wrzost, znaczącej tyle, co wrzos (niegdyś na tym terenie istniał las z wrzosowiskiem) - www.tomek.strony.ug.edu.pl/wrzeszcz.htm

 

Co tydzień cytujemy i tłumaczymy fragmenty artykułów z gazet, które ukazywały się w Elbingu, tym razem z pierwszego dziesięciolecia XX wieku. Obecnie przywołujemy publikacje z gazety Altpreußische Zeitung" i "Elbinger Neueste Nachrichten". Korzystamy ze zbiorów cyfrowych Biblioteki Elbląskiej.

tłum. DK

Najnowsze artykuły w tym dziale Bądź na bieżąco, zamów newsletter

A moim zdaniem...

Nietypowy podarunek... - do 1945 roku w dawnym Elblągu istniały trzy ulice Niederstrasse - Niskie-Dolne; Erste (pierwsza) Niederstrasse - obecna ul. Niska, Zweite (druga) Niederstrasse - obecna ul. Pływacka, oraz Dritte (trzecia) Niederstrasse - obecna ul. Dolna, które odchodziły od dawnej (z końca XVIII wieku) Lange Niederstrasse - ul. Długa Niska-Dolna, przemianowanej na początku XX wieku na Kastanienallee - Aleja Kasztanowa, a następnie w latach 20-tych na Ziesestrasse - ul. C.H. Ziese'go, obecnie ul. Browarna.
Elek (2023.11.18)

info

6  
  0
... - z Pruppendorf -... To dzisiejsze Kraszewo pod Starym Polem. -... z miejscowości Szkopy (niem. Aschbuden)... - prawidłowo: Szopy.
erg. (2023.11.18)

info

5  
  0
Pomnik Schichaua autorstwa Wilhelma Haverkampa podczas II wojny został częściowo zdemontowany. Zgodnie z decyzją władz III Rzeszy tego rodzaju obiekty przeznaczano na cele produkcji wojennej. Podobno po protestach mieszkańców zdjęto jedynie figury kobiety i mężczyzny z cokołu, pozostawiając posąg Schichaua. Istnieją wersje, że ostatecznie zniszczyli go radzieccy żołnierze lub też został przetopiony na rzeźbę z pomnika żołnierzy radzieckich z ulicy Agrykola. Również jest teoria, że został przetworzony na popiersie Świerczewskiego. Nawet twierdzi się, że była próba przekształcenia go w pomnik Adama Mickiewicza. Jedynie udokumentowano fakt, że w w 1954 roku na złomowisku w Hamburgu odnaleziono rzeźbę mężczyzny z tego pomnika, a zakupili ją potomkowie Schichau i umieścili ją na swojej posiadłości w Szwecji. Podobno modelami do tych postaci byli córka i zięć Schichaua.
Havcord (2023.11.18)

info

4  
  0
Uzupełniam informacje i załączam zdjęcie klasy - I LO- mojego brata Romana, późniejszego wybitnego muzealnika, na cokole pomnika Schichaua, gdzieś w połowie lat 50-tych ubiegłego wieku. Roman- najwyżej na cokole. Gdyby Redakcja zamieściła zdjęcie pomnika, widać byłoby, że części górne są tożsame. Wydaje mi się, że na cokole umieszczono potem popiersie gen. Świerczewskiego przed wejściem do biurowca. Pytałem się ongiś elbląskich muzealników, mówili że chyba cokół zmagazynowano u nich. Musieliby się wypowiedzieć.
RyszardKlim (2023.11.18)

info

9  
  0
Mam już dość pomników.
(2023.11.19)

info

0  
  2
postawic pomnik Szopena, sa podobni nikt nie zauwazy
(2023.11.19)

info

0  
  2
Tylko Jarka Kaczyńskiego !!!!
(2023.11.20)

info

0  
  1