Krajobraz początku Zamechu

41
14.12.2018
Krajobraz początku Zamechu
Hala nr 10 (fot. arch. autora)
W tym roku 14 grudnia mija 70 lat od powstania Zamechu. To 70 lat produkcji i projektowania turbin parowych w Elblągu. Ale po kolei... Po różnych przymiarkach i próbach, co do rodzaju produkcji, która ma się rozwijać na terenie dawnych zakładów Schichau Werke w Elblągu, na III Zjeździe Przemysłowym Ziem Odzyskanych w Szczecinie we wrześniu 1947 roku zdecydowano, że mają to być turbiny. Zobacz zdjęcia z początków istnienia zakładu.
W następstwie tej decyzji w listopadzie 1947 roku dotychczasową nazwę Stocznia nr 16 zamieniono na Zakłady Budowy Maszyn i Turbin. Kolejno 1 kwietnia 1948 roku nastąpiło połączenie zakładów Budowy Maszyn i Turbin (tereny przy ulicy Stoczniowej) i Państwowej Fabryki Maszyn i Taboru Kolejowego (tereny przy alei Grunwaldzkiej) jako Fabryka Turbin i Ciężkich Maszyn. Następnie zarządzeniem ministra przemysłu i handlu z 15 września 1948 roku powołano Zakłady Mechaniczne im. Gen. K. Świerczewskiego w Elblągu – Przedsiębiorstwo Państwowe Wyodrębnione. Zostało to opublikowane w Monitorze Polskim z 14 grudnia 1948 roku, z podkreśleniem, że zadaniem powołanych zakładów jest produkcja turbin parowych. Zakłady weszły w skład Zjednoczenia Przemysłu Maszynowego w Gliwicach.
   Od zakończenia wojny do czasu tej decyzji minęły trzy lata, jak 4 sierpnia 1945 roku inż. Mieczysław Filipowicz, pełnomocnik ministra przemysłu mógł popisać dokument przejęcia dawnych zakładów Schichaua od komendanta miasta – ppłk. Novikova. To, co pozostało po wielkich zakładach Schichau Werke po wywózce do ZSSR urządzeń i maszyn wyrwanych z fundamentów, w chwili podpisywania protokołu zdawczo-odbiorczego zmieściło na niewielkiej, wyrwanej z zeszytu kartce. Powstała wtedy Stocznia nr 16. Zajęto się głównie porządkowaniem terenu, naprawami i produkcją na potrzeby odbudowy kraju. Były to remonty wagonów, dźwigów portowych i wydobytych z wody wraków niewielkich statków.
Krajobraz początku Zamechu
Logo Zamechu

   A jak wyglądał teren, na którym miała się rozwinąć produkcja turbin, w niewielkim stopniu obrazują zdjęcia wykonane wtedy ok. 1948 roku. Znalazłem je w latach 90. wśród likwidowanej zamechowskiej dokumentacji, niepotrzebnej już nowemu właścicielowi.
   Niech ten zbiór zdjęć, może przypadkowych co do ważności obiektów, będzie suplementem do 70. rocznicy powstania Zamechu i da obraz wysiłku, jaki włożono, by w latach 80. osiągnąć liczącą się pozycję na rynkach światowych – a świadczą o tym turbiny z trójkątem Zamechu pracujące w energetyce światowej.
   
   Od redakcji - autor artykułu pracował w Zamechu od 1 marca 1954 roku przez kolejne 54 lata.

   
   
Jerzy Wojewski

Najnowsze artykuły w tym dziale Bądź na bieżąco, zamów newsletter

A moim zdaniem... (od najstarszych)

Pokazuj od
najnowszych
Największe
emocje
Super zdjecia.Doskonale widac bratnia pomoc narodu radzieckiego.
Gosc (2018.12.14)

info

32  
  0
przyszli inni roz. .. .. co mogli a teraz Polak jest cudzym parobkiem
(2018.12.14)

info

15  
  3
Do Redakcji ok ciekawe choć informacje ogólnie znane ale smaczku do artykułu dodałaby informacja skąd pochodzą fotografie i czy autorem fotografii jest autor oraz jego relacja z tamtego okresu prawda ?
Prorok_Igor (2018.12.14)
Swołocz ruska. Najgorsze bydlaku.
Nie lubię ruskich -pierogów:) (2018.12.14)
@Nie lubię ruskich -pierogów:) - g. nas obchodzi kogo ty lubisz a kogo nie łajzo
dzik (2018.12.14)
@Prorok_Igor - Autor zdjęć jest nieznany. Pan Wojewski uratował je z likwidowanego archiwum Zamechu.
admin (2018.12.14)
Świetne zdjęcia i interesujące opisy. Nie wiedziałam, że aż tyle budynków zostało wyburzonych.
Rotateyourowl (2018.12.14)

info

12  
  0
@Nie lubię ruskich -pierogów:) - tez byś niemcom zabral wszystko co mogl :>
gandalff (2018.12.14)
Do dzis czasami pracuje na zamechowskich rysunkach technicznych przy toczeniu elementów zamiennych do turbin. Rozkradli i sprzedali kawal polskiej historii..
Tokarz (2018.12.14)

info

17  
  0
@Nie lubię ruskich -pierogów:) - taki sam rusek z ciebie jak ci których nie lubisz,
(2018.12.14)