Jeszcze raz w Elbingu (Elbląskie Archiwum Foto)

16
10.04.2023
Jeszcze raz w Elbingu (Elbląskie Archiwum Foto)
Blick auf Elbing (1970)
Wracamy z Elbląskim Archiwum Foto i patrzymy na Elbląg "za Niemca" – tzn. na Elbing. Zapraszamy na podróż w czasie.

Zaczynamy od ul. Zamkowej.

- Przebiega od ul. Św. Ducha do al. Tysiąclecia. Po raz pierwszy wymieniona w źródłach pisanych w 1348 r. pod nieco śmieszną dla nas nazwą, czyli "Kędy idzie się do Zamku (ubi itur ad castrum)". Na przełomie XVII i XVIII wieku nosiła miano ulicy Kumieli (Hummel Strasse), a od 1830 r. Burgstrasse (czyli Zamkowa). Od 1945 r. nazwa została spolszczona. Zachodnią stronę ulicy stanowiły reprezentacyjne zabudowania zamkowe, było tak do czasów inkorporacji Prus Królewskich do Korony Polskiej. Później elblążanie sukcesywnie zabudowania zamkowe rozebrali. Ze starszej zabudowy zachowały się obecnie dwie, nieco zaniedbane kamienice z przełomu XIX i XX w. Pod numerem 16 w 1945 r. znajdował się I Komisariat Milicji Obywatelskiej. Dlaczego akurat w tym miejscu? Ponieważ to była najbliższa lokalizacja sąsiadująca z prowizorycznym mostem przez rzekę Elbląg, która przebiegała w pobliżu obecnego mostu Kardynała Wyszyńskiego. Mosty na starówce były zburzone, więc była to jedyna droga do miasta od strony Malborka i Gdańska – pisał Karol Wyszyński, przewodnik PTTK, w cyklu portElu "Historia elbląskich ulic".

Przewodnik pisał także o budynku Urzędu Miejskiego oraz ul. Łączności, którą widzimy na drugim zdjęciu.

Jeszcze raz w Elbingu (Elbląskie Archiwum Foto)
Bildarchiv Ostpreussen Eigentum

- Przebiega od ul. Trybunalskiej w kierunku Urzędu Miejskiego i kończy się przed jego okazałą bramą. Przed 1924 r. nazwano ją ul. Moltkego (Moltkestrasse) na cześć feldmarszałka pruskiego. Obecną nazwę nadano po 1945 r. Sama ulica zaistniała wraz z wybudowanym w latach 1910-1912 budynkiem dla Gimnazjum Realnego dla Chłopców, które powstało w 1837 r. i wcześniej miało swoją siedzibę przy ul. Wodnej i Wapiennej. Gmach szkoły pobudowała firma Rang & Silbersdorf z Berlina-Schöneberg. Budynek był przeznaczony dla niemal 400 uczniów. W głębi dziedzińca, blisko ul. Kosynierów Gdyńskich, powstała sala gimnastyczna, obecnie mieści się tu Departament Spraw Obywatelskich. Szkole nadano imię Henryka von Plauena, który został wielkim mistrzem Zakonu Krzyżackiego po klęsce pod Grunwaldem. Obecna sala sesyjna Urzędu Miejskiego to dawna aula szkolna. Wówczas jej ściany ozdobione były malowidłami przedstawiającymi sceny z przeszłości miasta, ich autorem był prof. R. Pfeiffer z Królewca – pisał Karol Wyszyński. Jedną z pracowni szkoły im. Henryka von Plauena widzimy na ostatniej fotografii pod artykułem.

Fotografie nieznanych autorów zamieszczone na stronie, z której korzystaliśmy - https://www.bildarchiv-ostpreussen.de – były opublikowane w książce "Blick auf Elbing 1970" (fotografia 1 i 3) i "Bildarchiv Ostpreussen - Eigentum" (fotografia 2).

 

Wciąż zachęcamy naszych Czytelników do wysyłania nam archiwalnych fotek z Elbląga w formacie skanów na adres redakcja@portel.pl (jeśli nie ma takiej możliwości, zeskanujemy je po wcześniejszym umówieniu w naszej redakcji przy ul. 1 Maja 1c) najlepiej wraz z opisami, kogo, co i w jakim roku widzimy na zdjęciach. Zapraszamy do opowiedzenia historii związanej z danym zdjęciem czy znajdującymi się na nim osobami. Jeśli jakieś miejsce i rok trudno będzie zidentyfikować bez obaw, po publikacji z dużym prawdopodobieństwem pomogą w tym inni Czytelnicy portElu. Chętnie opublikujemy je na naszych łamach. Pokażmy elblążan i Elbląg sprzed lat!

 

Zobacz też poprzedni odcinek Elbląskiego Archiwum Foto.

oprac. TB

Najnowsze artykuły w tym dziale Bądź na bieżąco, zamów newsletter

A moim zdaniem... (od najstarszych)

Pokazuj od
najnowszych
Największe
emocje
Ten młody przy tokarce za pewne we wrześniu 1939 w czołgu z krzyżem "bronił" chrześcijańskiej Europy przed zarazą z Polski. Tyle tych krzyży wjechało wtedy do chyba pogańskiej jeszcze Polski.
(2023.04.10)

info

5  
  31
Nic się w Elblągu nie zmieniło, za PO Elbląg wygląda jak 100 lat temu.
(2023.04.10)
Na zdjęciu Zamkowa ?
(2023.04.10)

info

8  
  1
Ja powiedziałbym że się cofa. Chciałbym żeby wyglądał jak kiedyś. Niestety, obecnie możemy liczyć tylko na "zieloną wyspę" posypaną rudym cukrem pudrem.
tratata102 (2023.04.10)
Za to za pisuarów miód i mleko płyną ulicami
(2023.04.10)
Napewno za pisuarów jak mówisz jest lepiej w Elblągu. Bieda to była na PO. Rozwój miasta blokują postkomuchy u koryta w urzędzie miasta.
Janusz Nosacz (2023.04.10)
@Janusz Nosacz - Jaki rozwoju człowieku, pisiory chcą okraść Elbląg z portu, gdyby chcieli dać te 100 milionów to by dali niezależnie od tego czy port jest miasta czy należy do Państwa, Elbląg to też POLSKA
sówka (2023.04.10)
@Janusz Nosacz - Patrząc na rachunki i ceny oraz jak PiS załatwił samorządy na pewno za ich rządów jest lepiej. Ale tylko wybrańcom by dostać posadę lub granty z ncbr. PiS to złodzieje.
Art :) (2023.04.10)
Co by nie napisać to i tak polska patologia zaraz bedzie się szarpać które g.. no bardziej śmierdzi, otóż oba śmierdzą identycznie.
Zthebilibeka (2023.04.10)
@Janusz Nosacz - Biedny to tu jesteś intelektualnie. Za czasów gdy p. Tusk był premierem zarabiałem 3srednie krajowe u Wójcika. Dziś płaci minimum i do tego zwslnia ludzi
pisowska pato Polska (2023.04.11)