Na początek warto wspomnieć, że pierwsze wzmianki o istnieniu organów w Elblągu pochodzą z 1397 roku. – Gdzieś tutaj w przestrzeni kościoła zostały wówczas zbudowane niewielkie organy. Te obecne – katedralne – to największy tego typu instrument w Elblągu. Nie zostały zbudowane tutaj, ich historia zaczyna się 1902 roku w parafii w miejscowości Nowe nad Wisłą – opowiadał prowadzący koncert Bartosz Skop, przedstawiciel organizatora, czyli Elbląskiego Towarzystwa Kulturalnego.
Budowniczowie z Berlina stworzyli w 1902 roku 26-głosowe organy, które funkcjonowały w Nowem do 1945 roku, kiedy to zostały zdewastowane, a po 10 latach przewiezione do Elbląga. W 2011 roku zostały przebudowane, powiększone do 32 głosów i służą katedrze do dziś. Dzięki porozumieniu ETK z parafią św. Mikołaja po raz pierwszy mogliśmy je usłyszeć podczas koncertu Elbląskiego Festiwalu Organowego. Zanim to jednak nastąpiło, dzisiejsza solistka – Małgorzata Trzaskalik-Wyrwa (organistka, pedagog, organolog i konserwator-zabytkoznawca) zaprezentowała kilka utworów na miniaturowych organach, które przywiozła ze sobą.
- Ten instrument nie należy niestety do mnie. Jeździ ze mną bardzo często, bo służy jako znakomity element edukacyjny podczas zajęć z dziećmi, które są nim zafascynowane – mówiła Małgorzata Trzaskalik-Wyrwa, tłumacząc że grając na takich organach, używa specjalnego miecha, co wymaga odpowiedniego oddechu jak to czynią śpiewacy czy muzycy grający na instrumentach dętych. Melomani zgromadzeni w katedrze mieli okazję wysłuchać czterech krótkich utworów na tym instrumencie, pochodzących nawet sprzed 500 lat, które miały – powiedzielibyśmy dzisiaj – charakter rozrywkowy, grane były dla przyjemności słuchaczy.
Dodajmy, że Małgorzata Trzaskalik-Wyrwa od listopada 2023 r. kieruje Zespołem ds. Organów Historycznych w Narodowym Instytucie Dziedzictwa. Studiowała organy pod kierunkiem prof. Magdaleny Czajki i prof. Juliana Gembalskiego. W 2002 roku uzyskała dyplom z wyróżnieniem w Akademii Muzycznej im. F. Chopina w Warszawie. Jest również konserwatorem - zabytkoznawcą, absolwentką Wydziału Sztuk Pięknych Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika w Toruniu. Jest laureatką konkursów organowych (Wrocław 1996, Rumia 1999). Brała udział w wielu kursach i festiwalach muzyki organowej w Polsce i za granicą. W swoim dorobku ma nagrania historycznych instrumentów i liczne publikacje z zakresu badań i ochrony zabytkowych organów.
Kolejny koncert II Elbląskiego Festiwalu Organowego już 2 czerwca w parafii św. Wojciecha.
II Elbląski Festiwal Organowy jest realizowany przy współudziale finansowym Samorządu Miasta Elbląg, Związku Artystów Wykonawców STOART oraz Funduszu Grantowego Stowarzyszenia ESWIP - program IMPULS.
Patronat Honorowy nad Festiwalem objęli: Michał Missan, prezydent Elbląga oraz Jacek Jezierski, biskup elbląski.
Partnerami wydarzenia są: Spółdzielnia Mieszkaniowa Zakrzewo, Hotel Młyn, Cosinus Elbląg, Reproskan, Elposter, Stowarzyszenie Polskie Telewizje Lokalne i Regionalne.
Przygotowanie organów – Jakub Wszołek
Program Festiwalu:
2.06 - Tomasz Soczek (Kraków, Warszawa) - organy, fisharmonia artystyczna
Kościół św. Wojciecha w Elblągu, ul. Wiejska 4
9.06 - Kamilla Lévai (Kraków) - organy
Katedra św. Mikołaja w Elblągu, ul Mostowa 18,
16.06. - Andreas Jetter (Church/Szwajcaria) - organy
Kościół św. Wojciecha w Elblągu, ul. Wiejska 4,
Organizatorzy: Elbląskie Towarzystwo Kulturalne, Parafia pw. św. Wojciecha w Elblągu, Parafia pw. św. Mikołaja w Elblągu oraz Fundacja Beaty i Marka Górskich “Dialog, Rozwój i Miłosierdzie”.
Patronat medialny nad Festiwalem sprawuje Elbląska Gazeta Internetowa portEl.pl
