Później prowadzący zapytał gości – Marcina Zarembę, historyka, a także autora książek poświęconych najnowszej historii Polski oraz Jana Ołdakowskiego, polityka, a także dyrektora Muzeum Powstania Warszawskiego - m.in. o kult Żołnierzy Wyklętych. Skąd się wziął i czego jest objawem.
- Nie zgadzam się z tezą o modzie na historię – odpowiedział Marcin Zaremba nawiązując do tematu spotkania. - Chyba mylimy to z czymś, co można nazwać ceremoniałem historycznym.
Jak dodał zjawisko to wykorzystuje się do celów politycznych.
- Kiedyś Andrzej Friszke [historyk, członek IPN i PAN – red.] zwrócił moją uwagę na to, że kult Żołnierzy Wyklętych ma zastąpić kult AK. To zabieg celowy. Jeśli ktoś atakuje elity, to zastępuje je ludem – mówił. - Jarosław Kaczyński był czwartorzędnym politykiem Solidarności w latach 80., Lech był bliżej, ale widać tu deficyty. Chodzi o to, żeby poszukać własnych bohaterów, własnych mitów, które choć budują tożsamość, są uproszczeniem, z nimi się nie dyskutuje.
Z kolei Jan Ołdakowski wskazał, że historię XX wieku Polacy przeżywają intensywnie, od żołnierzy Armii Krajowej, przez Żołnierzy Wyklętych, przez różne postacie Solidarności.
- Podoba mi się to, że jedni mogą złożyć hołd Żołnierzom Wyklętym, a inni wesprzeć Lecha Wałęsę. I myślę, że dyskusja o Żołnierzach Wyklętych będzie nas tak rozgrzewać, jak dyskusja o Powstaniu Warszawskim – mówił Ołdakowski.
Prowadzący, Wiesław Władyka, poruszył jeszcze jedną ważną kwestię – historii afirmatywnej, czyli takiej, gdzie nie ujawnia się faktów nie do końca wygodnych.
- Leszek Kołakowski w latach 60. napisał tekst, w którym znalazła się taka informacja, że historyk to nie jest sędzia i prokurator, on ma wskazać fakty. To odbiorca ma podjąć decyzję – mówił. - Jestem krytyczny wobec wykorzystywania mitu przez polityków.
Letnie Ogrody Polityki to także spektakle plenerowe. Dziś (9 czerwca) przed Ratuszem Staromiejskim można było zobaczyć „Piękną Morylindę” w wykonaniu Teatru Formy z Wrocławia (fot. AD)
13. Letnie Ogrody Polityki potrwają jeszcze dwa dni. Co będzie się działo?
Piątek, 10 czerwca - godz. 18.30, „Polskie tabu” - spotkanie z prof. Krystyna Skarżyńską i prof. Zbigniewem Mikołejką, prowadzenie: red. Ewa Wilk, miejsce: Pub Specjal
- godz. 20.00, Pokaz filmu „Szwedzka teoria miłości” (The Swedish Theory of Love), reż. Erik Gandini, Akademia dokumentalna/edukacja filmowa festiwalu Millennium Docs Against Gravity, miejsce: Sala „U św. Ducha” Biblioteki Elbląskiej (ul. św. Ducha 3-7)
- godz. 22 - spektakl plenerowy: „Pandora” wg „Wariata i zakonnicy” Stanisława Ignacego Witkiewicza, Teatr Formy (Wrocław), miejsce: ul. Stary Rynek, przed Ratuszem Staromiejskim
Sobota, 11 czerwca - godz. 18.30 - „Polak pozakulturalny?” - spotkanie z prof. Grzegorzem Leszczyńskim, prof. Waldemarem Kuligowskim i prof. Jerzym Szyłakiem, prowadzenie: dr hab. Mirosław Pęczak, miejsce: Pub Specjal
- godz. 20 - Pokaz filmu „Alfabet” (Alphabet), reż. Erwin Wagenhofer, Akademia dokumentalna/edukacja filmowa festiwalu Millennium Docs Against Gravity, miejsce: Sala „U św. Ducha” Biblioteki Elbląskiej (ul. św. Ducha 3-7)
- godz. 22 - spektakl plenerowy: „Walka postu z karnawałem”/Teatr Formy (Wrocław), miejsce: ul. Stary Rynek, przed Ratuszem Staromiejskim
Elbląska Gazeta Internetowa jest patronem medialnym 13. Letnich Ogrodów Polityki
