Zgodnie z ceremoniałem najpierw wykonano hymn państwowy, potem wygłoszono okolicznościowe przemówienia.
- 1 września 1939 r. o godz. 4:45 na polską załogę na Westerplatte spadły pociski z pancernika Schleswig-Holstein, chwilę wcześniej niemieckie samoloty zrzuciły bomby na Wieluń. W ciągu kilkunastu minut Polska stanęła w ogniu – wskazywał Witold Wróblewski, prezydent Elbląga. Scharakteryzował zmagania Polaków w pierwszych tygodniach wojny, m. in. napaść Armii Czerwonej 17 września. Przywołał też postać płk. Stanisława Dąbka, którego imię nosi jedna z głównych ulic Elbląga. - W kampanii wrześniowej zginęło ponad 70 tys. polskich żołnierzy – przypomniał prezydent. - Był to początek naszej narodowej martyrologii. Największy w historii świata konflikt zbrojny pochłonął 72 mln ludzkich istnień. Polska odniosła procentowo największe starty wśród wszystkich państw walczących. Zginęło prawie 6 mln polskich obywateli, niemal 16 proc. przedwojennej ludności kraju. Walczyliśmy na wszystkich frontach II wojny światowej, choć nie dane nam było uczestniczyć w Paradzie Zwycięstwa, a na prawdziwą wolność przyszło nam jeszcze długo czekać.
Fot. Michał Skroboszewski
Dla nas, mieszkańców Elbląga, ważne jest, że w wyniku traktatów pokojowych kończących II wojną światową nasze miasto stało się ponownie częścią Rzeczypospolitej, a wśród nowych mieszkańców pojawili się ludzie z różnych stron Polski, także z utraconych Kresów Wschodnich. Wspólnie budujemy tożsamość naszego miasta, przechowując wspomnienia i pamięć o dramatycznych losach zarówno swych małych ojczyzn, jak i Ojczyzny pisanej wielką literą - mówił prezydent.
- II wojna światowa powinna w nas stale budzić refleksje - mówił z kolei Antoni Czyżyk, przewodniczący Rady Miejskiej w Elblągu. - Ogrom agresji, brutalnej siły, jakiej przyszło stawiać czoła nie tylko żołnierzom, ale także ludności cywilnej, jest porażający. Nie ma słów, jakimi można wyrazić podziw dla bohaterskich, prawdziwie patriotycznych postaw Polaków, którzy w tamtych strasznych czasach walczyli w obronie niepodległości, wolności, ojczyzny. Dzisiejsza rocznica to wspomnienie tragicznych wydarzeń zarówno w historii Polski, jak i całego świata. Nie wolno nam zapominać ogromu zła, jakie wówczas miało miejsce – wskazywał przewodniczący.
Do zgromadzonych na uroczystości skierował list Gustaw Marek Brzezin, marszałek województwa warmińsko-mazurskiego.
- Nasz naród jako pierwszy na świecie zbrojnie przeciwstawił się potędze nazizmu. To Wojsko Polskie zrobiło pierwszy krok, by stanąć na drodze do zawładnięcia światem szaleńczym ideom ubiegłego stulecia. Polski żołnierzom wszystkich frontów II wojny światowej winni jesteśmy wdzięczność i szacunek za walkę w obronie honoru i wolności Polski, a także Europy. Chwała bohaterom - napisał marszałek województwa.
Po przemówieniach przyszedł czas na salwę honorową, Apel Pamięci i złożenie kwiatów przez poszczególne delegacje.
